การลงแสง-เงา

bison-stag-beetle.jpg (68475 bytes)


          แสง-เงาบนวัตถุจะปรากฏให้เห็นอย่างไร ขึ้นอยู่กับความเข้มและตำแหน่งของแหล่งกำเนิดแสง ลักษณะพื้นผิว สี และระนาบของวัตถุ
          ในการวดภาพทางวิทยาศาสตร์ โดยปกติจะจัดแหล่งกำเนิดแสงไว้ที่ด้านบน ซ้าย หน้าวัตถุ เอียงประมาณ 45 องศา ถ้าต้องการความลึกเป็นพิเศษแบบสมมิติ ก็อาจจัดแหล่งกำเนิดแสงแหล่งที่สอง หรือจัดฉากสะท้อนไว้ที่มุมด้านล่างขวาอีกตำแหน่งหนึ่ง สัดส่วนที่ดีของแสง-เงาบนวัตถุ คือ แสง 3 ใน 4 ส่วน และเงา 1 ใน 4 ส่วน
          ลักษณะของแสง-เงาบนวัตถุ

  1. ไฮไลท์ ( highlight or crest light) คือบริเวณที่สว่างที่สุดบนวัตถุ ได้รับแสงโดยตรง ความสว่าง และสีของไฮไลท์ขึ้นกับสี และลักษณพื้นผิวโดยรวมของวัตถุ เช่น ไฮไลท์ที่เกิดบนวัตถุที่เป็นไม้สีเข้ม จะไม่สว่างเท่าไฮไลท์ที่เกิดบนแก้ว เพราะบนแก้วมีแสงสะท้อนมาก

  2. บริเวณที่ได้รับแสง (light-struck area) คือ บริเวณบนวัตถุที่แสงตกกระทบเกือบเต็มที่ เป็นบริเวณที่อยู่รอบๆไฮไลท์

  3. ฮาล์ฟโทน (halftone, midtone,or half-light area) คือ บริเวณที่ได้รับแสงทำมุมใกล้ 90 องศา ซึ่งจะทำให้เกิดเงายาวที่สุด โดยเฉพาะเมื่อวัตถุมีพื้นผิวขรุขระ บริเวณฮาล์ฟโทนจะเป็นบริเวณที่แสดงลักษณะพื้นผิวได้ชัดเจนที่สุด ทำให้เป็นบริเวณที่ต้องพิถีพิถันมากที่สุดในการลงแสง-เงา

  4. ด้านมืดของวัตถุ (shadow) คือ ด้านที่ไม่ได้รับแสงโดยตรง เป็นบริเวณที่มืดที่สุดบนวัตถุ
    สีและการสะท้อนแสงของพื้นหลังมีผลต่อความมืดของด้านมืด  ถ้าพื้นหลังขาว ด้านมืด จะไม่มืดนัก
    หากแสงที่ส่องวัตถุมีความเข้มมาก ด้านมืด ของวัตถุจะยิ่งมืด
    ด้านมืด ที่อยู่ใกล้ มืดกว่า ด้านมืด ที่อยู่ไกล
    วัตถุที่วางในที่ว่าง มืด จะเห็น ด้านมืด กลืนไปกับพื้นหลังจนเห็น ด้านมืด ไม่ชัดเจน หรือไม่มี ด้านมืด เลย
    แสงในตำแหน่งปกติ จะสร้าง ด้านมืด ที่มุมบนซ้ายของวัตถุเว้า ในขณะที่จะสร้างด้านมืดที่มุมล่างขวาของวัตถุนูน

  5. แสงสะท้อน (reflected light or bounced light) เมื่อมีแหล่งกำเนิดแสงแหล่งที่สอง (ที่มุมล่างขวา) หรือมีแสงสะท้อนจาพื้นหรือสิ่งแวดล้อม จะมีแสงตกบนด้านมืดของวัตถุ ทำให้ส่วนหนึ่งบนด้านมืดมีความสว่าง แสงสะท้อนบนด้านมืดนี้จะช่วยสร้างสามมิติให้ภาพได้ชัดเจนยิ่งขึ้น

  6. เงาของวัตถุ (cast shadow) เงาที่เกิดขึ้นติดกับวัตถุ เรียกว่า เงามืด เป็นเงาบริเวณที่มืดที่สุด ส่วนเงาส่วนที่เหลือ คือเงามัว
    เงาของวัตถุจะยาวหรือสั้น ขึ้นกับมุมของแหล่งกำเนิดแสง
    เงาไม่ควรทึบมืดดำสนิท แต่ควร " let the shadows breathe some air "
    แสง และการสะท้อนแสงใดๆ ที่ตกลงบนเงา ไม่ควรสว่างกว่าบริเวณบนวัตถุที่ได้รับแสงโดยตรง