พระมหามณเฑียร หมู่พระที่นั่งซึ่งพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช โปรดเกล้าฯ ให้สร้างเป็นพระราชมณเฑียรสถานในพระบรมมหาราชวัง แต่เมื่อแรกสถาปนากรุงรัตนโกสินทร์ ประกอบด้วยพระที่นั่งองค์สำคัญได้แก่
       พระที่นั่งไพศาลทักษิณ ตั้งอยู่ต่อเนื่องไปทางทิศใต้ เป็นท้องพระโรงฝ่ายในเป็นที่ตั้งการพระราชพิธีพระบรมราชาภิเษก ภายในพระที่นั่งมีพระวิมานที่ประดิษฐานพระสยามเทวาธิราช พระที่นั่งอัฐทิศอุทุมพรราชอาสน์ภายใต้สัปตปฎลมหาเศวตรฉัตร และพระที่นั่งภัทรบิฐภายใต้นพปฎลมหาเศวตฉัตร
       พระที่นั่งจักรพรรดิพิมาน  เป็นพระวิมานที่บรรทมของสมเด็จพระมหากษัตริยาธิราชเจ้า โดยเฉพาะ
       นอกจากนี้ยังมีหอน้อยสองหอเคียงข้างพระที่นั่งไพศาลทักษิณ คือหอพระสุลาลัยพิมาน ประดิษฐานพระบรมสารีริกธาตุและพระพุทธรูปสำคัญ กับหอพระธาตุมณเฑียร ประดิษฐานพระบรมอัฐิสมเด็จพระบรมราชบุรพการี
       พระมหามณเฑียร เป็นสถานที่ตั้งการพระราชพิธีบรมราชาภิเษก และเสด็จเฉลิมพระราชมณเฑียรของสมเด็จพระมหากษัตริยาธิราชเจ้าสือบมาทุกรัชกาล  ในรัชกาลปัจจุบันทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้ตั้งการพระราชพิธีในพระที่นั่งต่างๆ ตามราชประเพณี เช่น เสด็จออกมหาสมาคม ณ พระที่นั่งอมรินทรวินิจฉัยมไหสูรยพิมาน  พระราชทานพระบรมราชวโรกาสให้พระบรมวงศานุวงศ์และข้าทูลละอองธุลีพระบาท เข้าเฝ้าฯ ถวายพระพรชัยมงคลในการพระราชพิธีเฉลิมพระชนมพรรษาในวันที่ 5 ธันวาคม ของทุกปี