หมู่พระที่นั่งในพระบรมมหาราชวังฝ่ายตะวันออก ประกอบด้วยพระที่นั่งสำคัญ 3 องค์ ได้แก่
        พระที่นั่งมหิศรปราสาท  พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้สร้างเฉลิมพระเกียรติยศพระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย พระบรมชนกนาถ
      พระที่นั่งศิวาลัยมหาปราสาท  พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว โปรดเกล้าฯ ให้สร้างสำหรับประดิษฐานพระบรมรูปพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวที่ล่วงมา 4 พระองค์ ในโอกาสสถาปนาพระนครครบ 100 ปี
        พระที่นั่งบรมพิมาน  พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว โปรดเกล้าฯ ให้สร้างพระราชทานเป็นที่ประทับของสมเด็จพระบรมโอรสาธิราช เจ้าฟ้ามหาวชิราวุธสยามมกุฎราชกุมาร
        และมีพระที่นั่งโถงองค์น้อยอีกองค์หนึ่งคือ  พระที่นั่งสีตลาภิรมย์ ซึ่งพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว ให้สร้างสำหรับประทับสำราญพระอิริยาบทตามพระราชอัฌยาศัย รวมทั้งมีปูชนียวัตถุสถานสองแห่งคือ พุทธรัตนสถาน และหอแก้ว ซึ่งเป็นศาลเทพารักษ์สำหรับพระบรมมหาราชวัง
เขตพระราชฐานส่วนนี้เคยเป็นพระราชอุทยานมาแต่แรกสร้างพระราชมณเฑียรในรัชกาลพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช  สำหรับเป็นที่ประพาสสำราญพระอิริยาบท ต่อมาในรัชกาลพระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้สร้างสวนขวาสำหรับเสด็จประพาสฝ่ายในและเป็นเกียรติยศปรากฎไปในแผ่นดิน ภายหลังพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว โปรดเกล้าฯ ให้รื้อสวนขวาลง และย้ายเครื่องประดับศิลาไปถวายตามพระอารามหลวงต่างๆ อุทิศเป็นพระราชกุศลถวายสมเด็จพระบรมชนกนาถ
       ในรัชกาลปัจจุบัน ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ พระราชทานพระบรมราชานุญาต ให้จัดพระที่นั่งบรมพิมานเป็นที่ประทับและที่พักรับรองพระราชอาคันตุกะ