อุทยานแห่งชาติภูสอยดาว เป็นอุทยานแห่งชาติที่ตั้งอยู่บนเส้นพรมแดนไทยและลาวพอดี โดยพื้นที่ของอุทยานฯ เกือบทั้งหมดเป็นพื้นที่บนเทือกเขาที่มีอาณาเขตใหญ่โตกว้างขวาง ครอบคลุมยอดเขาหลายๆ ลูก แต่พื้นที่ของเทือกเขาทั้งหมดนี้มีเส้นพรมแดนไทย-ลาวผ่าครึ่งตรงกลางภูเขาเทือกใหญ่ๆ นี้ทึ้งเทือกจึงเป็นของไทยเพียงครึ่งเดียว ส่วนอีกครึ่งหนึ่งเป็นของ สปป.ลาว ที่เป็นดังนี้ก็เพราะการขีดเส้นสมมุติกั้นพรมแดนไทย-ลาว ตรงนี้ใช้ขีดเส้นแบ่งไปบนสันปันน้ำของเทือกเขานี้ สันที่ปันน้ำมาทางฝั่งไทยเป็นของไทย ส่วนสันด้านปันน้ำไปตกข้าง สปป.ลาวก็เป็นของลาวไป สันฟากที่ปันน้ำมาทางไทยทั้งหมดเป็นพื้นที่อุทยานแงชาติภูสอยดาว ที่มียอดภูสอยดาวสูงจากระดับน้ำทะเลปานกลาง 2,102 เมตร เป็นยอดสูงสุด และเป็นต้นน้ำสำคัญของลำน้ำสองสาย คือน้ำภาคและน้ำพาน ที่ไหลลงสู่ลำน้ำแควน้อย แล้วไหลไปลงแม่น้ำน่าน ดูๆไปการแบ่งพรมแดนไทย-ลาวตรงนี้ออกยุ่งเหยิงและยากเย็นมิใช่น้อย
          ที่เป็นดังนี้คงต้องโทษฝรั่งเศส ประเทศเจ้าอาณานิคมของลาวสมัยก่อน ที่ใช้อำนาจเรือปืนมาบังคับให้ไทยเลื่อนพรมแดนไทย-ลาว จากแม่น้ำโขงขึ้นมาบนภูเขาตรงนี้ และคงจะพยายามเลื่อนกินแดนไทยเข้ามาเรื่อยๆ ถ้าทำได้ ดีแต่ยุคนั้นไทยเราสามารถหยุดยั้งการกระทำร้ายๆ นั้นไว้เสียก่อน มิฉะนั้นแล้วก็คงต้องเสียดินแดนไปให้เขาหมดทั้งประเทศอย่างลาว เวียตนาม และเขมรในยุคนั้น แต่การเลื่อนพรมแดนเข้ามาก็ไม่สามารถเลื่อนกลับไปได้อีก เพราะลาวในยุคต่อมาก็รักษาผลประโยชน์ของตน พรมแดนไทย-ลาวตอนนี้จึงต้องเป็นแบบแปลกๆ ไปแบบนี้

อุทยานแห่งชาติภูสอยดาวจึงมีพื้นที่เป็นครึ่งหนึ่งของเทือกเขาใหญ่ๆ แห่งนี้ แต่แม้จะแค่นี้ อุทยานฯ ก็มีสิ่งที่น่าชมมากมาย สิ่งที่สำคัญก็คือน้ำตกภูสอยดาวและลานสนบนยอดภูสอยดาว ขนาดกว้างยาวประมาณ 1,000 ไร่ สูงจากระดับน้ำทะเลปานกลาง 1,600 กว่าเมตร ซึ่งบนลานสนนี้แหละ ที่ในช่วงฤดูฝนต้นฤดูหนาวนี้จะบานสะพรั่งด้วยดอกไม้ป่านานาพรรณ โดยเฉพาะดอกหงอนนาคสีม่วงที่พากันผลิบานเป็นทุ่งหงอนนาคขนาดใหญ่ ใต้ร่มเงาสนสามใบอย่างสวยงาม เป็นที่นักท่องเที่ยวที่ชื่นชอบชมพรรณไม้ และชื่นชอบการท่องเที่ยวแบบเดินป่าต้องไม่พลาดเลยทีเดียว