ประเพณีการแต่งงาน

      
        การแต่งงานเป็นปรเพณีที่สำคัญที่สุด  เพราะเป็นการสร้างความเป็นหลักฐานและปึกแผ่นแก่ครอบครัว ชายหนุ่มเมื่อได้บวชเรียนเรียบร้อยแล้วโดยปกติก็ต้องแต่งงาน หรือเรียกเป็นสำนวนอย่างโบราณว่า " มีเรือน" หรือ "ออกเรือน" ซึ่งหมายถึงการไปตั้งครอบครัวใหม่แยกออกไปจากบิดามารดา
       
ความจำเป็นข้อแรกในการออกเรือนก็คือ  ต้องมีเรือน เรือนที่เตรียมไว้สำหรับให้คู่แต่งงานใหม่อยู่กินด้วยกันนั้น มีชื่อเรียกเป็นพิเศษว่า เรือนหอ
         ถือกันเป็นประเพณีว่า เรือนหอนั้นเป็นหน้าที่ของฝ่ายชายจะต้องถูกสร้างขึ้น ขอเชิญอ่านเรื่องหอพลายกแก้ว ดังนี้ :-

ครานั้นจึงโฉมเจ้าพลายแก้ว
บอกแขกปลูกเรือนเพื่อนผู้ชาย
ให้ขุดหลุมระดับชักปักเสาหม้อ
ตีสิบเอ็ดใกล้รุ่งฤกษ์สำคัญ
แล้วให้ลั่นฆ้องหึ่งโห่กระหน่ำ
สับชื่อพรึงติดสนิทดี
ใส่เต้าจึงเข้าแปลานพลัน
พาดกลอนผ่อนมุงกันยุ่งไป
บ้างเจาะถากถุ้งเถียงเสียงเอะอะ
บ้างผ่าฟั่นสนั่นอึงคะนึง
ครั้นถึงกำหนดแล้วจึงนัดหมาย
มายังบ้านท่านยายศรีประจัน
เอาเครื่องเรือนมารอไว้ที่นั่น
ก็ทำขวัญเสร็จเจ็ดนาที
ยกเสาใส่ซ้ำประจำที่
ตะปูตียกเสาตั้งขึ้นไว้
เอาจันทันเข้าไปรับกับอกไก่
จั่วใส่เข้าฝาเช็ดเอ็ดอึง
เกะกะกบไสใช้เหล็กจึ้ง
วันหนึ่งแล้วจึงเสร็จสำเร็จการ

          ขอให้เราหวนไปคิดถึงความเชื่อเรื่องคู่ครองของคนไทยสักเล็กน้อย
          เรื่องบุพเพสันนิวาส  เป็นเรื่องที่คนไทยเราเชื่อถือกันมาแต่โบราณกาล  เป็นเรื่องหนึ่งที่เราควรพิจารณาเกี่ยวกับชีวิตแบบไทยๆ ของเรา
          คำว่า บุพเพสันนิวาส  แปลตามตัวว่า  เคยอยู่ร่วมกันมาแต่ปางก่อน  บุพเพ แปลว่า ก่อน สัน ปลว่า ร่วม นิวาส แปลว่าอยู่
          ชายหญิงที่ได้แต่งงานอยู่กินด้วยกันในชาตินี้นั้น  ท่านถือว่าในชาติก่อนก็เคยอยู่ร่วมกันมาแล้ว ข้อนี้ถ้าคิดดูให้ลึกซึ้งก็น่าสนใจ
          ท่านทั้งหลายคงสงสัยว่า ทำไมคนต่างบ้านต่างเมืองกันทำไมจึงแต่งงานกัน ? ทำไมคนต่างชาติต่างศาสนากันจึงมาแต่งงานกัน ? ทำไมคนชั่วจึงมาแต่งงานกับคนดี ? ทำไมเศรษฐีจึงต้องมาแต่งงานกับยาจก ? ถ้าคิดอย่างไทยๆ เราตอบปัญหาเหล่านี้ได้ด้วยคำว่า บุพเพสันนิวาส นี่เอง คือว่าชาติก่อนเคยอยู่ร่วมกันมา
          พยานของเรื่องนี้มีปรากฎอยู่โลกนิติคำโคลงบทที่ว่า

     ปางก่อนเคยร่วมน้ำ
เคยยื่นทรัพย์ไปล่ปลิด
เคยเป็นมิ่งเมียสนิท
ในชาตินี้จึงได้
ใจจิต
ปลดให้
หลายชาติ มานา
เสพย์ส้องคลองกัน

         การแต่งงานในปัจจุบันพอจะศึกษากันได้ง่าย จึงของดไม่กล่าว แต่จะขอกล่าวถึงการแต่งงานแบบโบราณตามวรรณคดีเรื่องขุนช้างขุนแผน
         ตามหนังสือเสภาเรื่องขุนช้างขุนแผน  มีวัฒนธรรมทางระเบียบประเพณีเกี่ยวกับการแต่งงานที่ควรสังเกตอย่างไรบ้าง ขอเล่าและอธิบาย

อ่านหน้าต่อไป >>>